خدا به ما دستور میدهد که شکرگزار و قدردان کسانی باشیم که برای فرد یا جامعه خدمتی انجام میدهند، بهخصوص اگر به دین مردم خدمت کرده باشند. قرآن، اولین وظیفه انسان را شکر خدا و سپس شکر پدر و مادر میداند.
آن قدر خدای متعال برای واسطههای خیر و نعمت، ارزش قائل است که میگوید همان طور که شکر مرا بهجا میآورید باید شکرگزار پدر و مادرتان باشید که واسطه فیض شما هستند، و این شکرگزاری هیچ شرطی ندارد حتی اگر کافر باشند.
خداوند این دو دستور را با یک امر آورده است. میفرماید
«اَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ»
نمیفرماید: ان اشکر لی واشکر لوالدیک.
حتی درباره اطاعت از پیغمبر، قرآن در بیشتر موارد برای اطاعت از رسول فعل جداگانه آورده است. میفرماید
«أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ...»
یعنی یک امر برای اطاعت از خدا داریم و امر دیگری برای اطاعت از رسول، اما درباره والدین میگوید
«اَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ».
بنابراین قرآن میخواهد انسانها را بهگونهای تربیت کند که ابتدا توجهشان به خدا باشد و بعد به واسطههایی که خداوند قرار داده است و به آنها توفیق داده که نقششان را ایفا کنند.
برای همین وساطت ظاهری و برای نقش عظیمی که پیغمبر در سعادت انسانها دارد، ما موظفیم بعد از اطاعت خدا از پیامبر الهی اطاعت کنیم.قرآن بعد از پیغمبر به اطاعت از اولیالامر دستور میدهد؛
«أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلاً»
در آیه دقت کنید، برای اولیالامر نقش بسیار مهمی را در جامعه بیان میکند. میگوید اختلافاتتان را باید به وسیله آنها حل کنید.
سپس میفرماید اگر در موارد اختلاف به اولیالامری که حقایق را درک میکنند، مصالح جامعه را تشخیص میدهند و
میتوانند شما را راهنمایی کنند، مراجعه کنید اختلافتان حل، نزاعتان برطرف و سعادتتان تأمین میشود،
اما اگر به جای اطاعت، با آنها روبهرو شدید، به عقاب شدید گرفتار میشوید. خداوند پیغمبر را قرار داده، اولیالامر را تعیین کرده تا از آنها اطاعت کنید و مشکلتان را به وسیله آنها حل کنید،
حال خودتان در ارتباط با آنها مشکل ایجاد میکنید؟! اینجاست که چنین جامعهای استحقاق عقوبت پیدا میکند؛
البته رحمت خدا بر غضبش مقدم است و خدای متعال تا مردم نهایت استحقاق عقوبت را پیدا نکرده باشند، جامعهای را مبتلا نمیکند،
ولی به هر حال ممکن است جامعهای مستحق عقوبت شود و کار به جایی برسد که همان خدایی که در جنگ بدر مسلمانها را با امدادهای غیبی کمک میکند و
عوامل نصرت را برایشان فراهم میکند همان خدا آنها را گوشمالی دهد و به عقوبت مبتلا کند.
درسهایی از فتنه(حضرت آیت الله مصباح یزدی)